Aile Danışmanlığı
Aile içindeki çeşitli problemleri ele alan, aile bireylerinden bir ya da birkaçının karşılaştığı yaşam olayı karşısında, yaşadığı güçlükler için başvurulan, bireylerin bilişsel ve duygusal problemlerinin çözümünü sağlamayı amaçlayan bir danışmanlık hizmetidir. Terapi sürecinde genellikle; yakın ilişkilerin gözden geçirildiği, sistemdeki her bireyin değişim, gelişim ve büyümesine odaklanan, güven, yakınlık, iletişim, güç, rol ve sorumlulukların gözden geçirilerek ailenin, sağlıklı gelişimine hizmet edecek şekilde yeniden yapılandırılmasına yardımcı olmaya çalışılan eklektik bir psikolojik destek sunulur. Aile içindeki çatışma konularının belirlenmesini, sorunların daha iyi anlaşılmasını, aile bireylerinin sorumluluk ve aile içi rollerini daha çok benimsemesini sağlar. Aile danışmanlığından yararlanmak için illa çok çatışmalı bir aile ve çok sorunlu bir evliliğe sahip olmak gerekmez, bazen aile içindeki küçük iletişim hatalarının düzeltilmesinin bile büyük etkiler yarattığı görülmektedir. Yapılan araştırmalara göre aile danışmanlığının, ailedeki psikolojik atmosferi olumlu etkilediği anlaşılmıştır. Seanslar, haftada bir 1 saat olmak üzere sorunun büyüklüğüne göre 5 ila 20 seans aralığında devam edebilir.
Terapide bireysel yaklaşımlardan farklı olarak, yaşanan sorunlar aile sistemi içerisinde ele alınır ve sadece aile üyeleri ile çalışılır. Aile danışmanı genel olarak, problemlere tüm aile üyelerinin bir biçimde dahil olduğunu ve problemin devamında ya da çözümünde aile üyelerinin önemli rollerinin bulunduğunu kabul eder. Bu danışmanlık yöntemi bazen tüm aile, bazen aile üyelerinin bir kısmı ile bazen de yalnız bir kişiyle aile sistemi üzerine yapılır. Aile danışmanlığı hizmeti, çoğu zaman bireylerin birbirlerini ve aile ilişkilerini anlamalarını sağlar. Ayrıca bireylerinin kendi aralarındaki etkileşiminden yola çıkarak problemli ilişkileri incelenir.
Burada amaç, bir kişiyi suçlamak ya da problemli görmek değil, aile sisteminde problemin devam etmesine neden olan döngüleri tespit etmek ve bunları değiştirmektir. Aile danışmanlığı, gerektiğinde aile içindeki dinamikleri incelemek ve düzeltmek, gerektiğinde de psikolojik rahatsızlığı devam eden bireylere destek amaçlı yapılır.
Örneğin, bir psikolojik soruna sahip kişinin ailesine sunulan terapi hem hastalıkla başa çıkmada yardımcı bir unsur hem de bir bilgi kaynağı görevi yapar. Aile danışmanı, aile üyelerinin doğru iletişim kurup uzlaşarak birbirlerine yardım etmesine olanak sağlar. Ebeveyn ve çocuklar, her bireyin farklı yanlarını kabul edip, beraber yaşamanın dengesini sağlamaya odaklanır. Bu durumda sorunlu olan bireyler değil, bireyin bağlı olduğu ilişki ağlarıdır. Belirli durumlarda, danışman gelen ailenin fark etmediği sorunlara dikkat çekebilir ve bunlar üzerinde ailenin çalışmasını sağlayabilir. Aynı zamanda, aile fertlerinin birbirlerine nasıl davrandıklarına da dikkat çekebilir.
Aile danışmanlığında amaç; aile danışmanı eşliğinde her bireyin kendini tanıması, rahatça ifade etmesi, rollerini ve sınırlarını keşfetmesi, bunların yapılandırılması ve aile içi ilişkilerindeki kalitenin arttırılmasıdır.
Aile Danışmanlığının yardımcı olduğu problemler;
- Depresyon, panik atak, anksiyete, takıntı vb. kişisel psikolojik rahatsızlıklar
- Özel hayat noktasında yaşanan problemler
- Genel olarak insan ilişkilerinde yaşanan problemler
- İlişkilerdeki sonu gelmeyen problemler durumu
- Mükemmelliyetçi olma rahatsızlığı
- Aile arasında anne-baba, anne-çocuk, baba-çocuk ya da her birinin birbiriyle yaşadığı problemler
- İletişim Problemleri
- Aldatma sorunu
- Boşanma sorunu
- Kardeş çocuklar arasında yaşanan problemler (kıskançlık, nefret vb.)
- Ani gelişen olaylar karşısında gelişen rahatsızlıklar (ölüm, felç vb.)
- Yaşamsal süreçte alınan kararlardan rahatsızlığın oluşması (Mesleki tercih, eş tercihi vb.)
- Öz güven problemleri
- Cinsel problemler
- Uyku problemi
- Bedensel problemlerin psikolojiye fazlasıyla yansıması sorunu (Hastalık, obezite, anoreksiya vb.)
Aile Danışmanı
Evlilik ve aile danışmanları, bireyleri kişilerarası ilişkiler içinde tedavi eden ilişki uzmanlarıdır. Aile danışmanları, ilişkisel zorluklara yardımcı olmak ve bireylerin, çiftlerin, ailelerin ve grupların ruh sağlığı bozukluklarını ve duygusal problemlerini teşhis etmek ve tedavi etmek için gerekli bilgi birikimine sahip ruh sağlığı uzmanlarıdır. Aile danışmanları bireyleri, çiftleri, aileleri ve grupları daha yeterli, tatmin edici ve üretken evliliğe, aile ortamına veya sosyal uyuma sahip olmaları amacıyla değerlendirme, teşhis etme ve tedavi etme konularında eğitim almışlardır. Aile dinamikleri ile çalışan aile danışmanları, aile içinde sağlıklı ve üretken ilişkiler geliştirmeyi, aile içindeki olumlu davranışları beslemeyi ve ailedeki her üyenin kendi potansiyelini fark edebilmesini hedefler.
Uzman terapistler, şimdiki zamanda yaşanan karmaşık ilişkisel zorlukların veya çözümlenmemiş kişilerarası veya aileden gelen geçmiş kökenli problemlerin çözümünde danışanlara yardımcı olur. Sistemik Bakış Açısına sahip olan aile danışmanları, bireylerin ruhsal ve duygusal problemlerinin bireyin şimdiki ve önceki ilişkileri çerçevesinde değerlendirilerek tedavi edilmesi gerektiğine inanırlar.
Çocukların duygusal ve fiziksel sağlığı ebeveynleri arasındaki çatışmalardan ve fiziksel/cinsel istismardan etkilenir. Çocukların bu çatışmalardan en az zarar görmesini sağlarlar ve ileride sağlıklı, üretken bireyler olabilmeleri için çocukların yaralarını sarmaya yardımcı olurlar. Tedavi sürecinde aileler ile, öğretmenler ile ve çocuğun hayatında önemli yere sahip diğer bireylerle birlikte iş birliği yaparlar.